Üye ve Aday Ülkeler Açısından Avrupa Birliğinin Kurucu Değerleri başlıklı bu kitap, Çukurova Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi bünyesinde yürütülen “Turkey In or Out= EU?” başlıklı Jean Monnet Module projesi (2020-2023) kapsamında planlanmıştır. Ana amacı, Türkiye-AB ilişkileri konusunda yanlış bilinen doğruları düzeltmek suretiyle özellikle öğrenim gördükleri program nedeniyle üniversite hayatları süresince Avrupa Birliği, Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri konusunda ders alma imkânı olmayan öğrencilere farkındalık kazandırmaktır. Bu suretle proje kapsamına alınan bu kitap ile gerek Avrupa Birliğine üye olabilmek gerek Avrupa Birliği Antlaşmalarından doğan haklardan faydalanabilmek için ön koşul olan Avrupa Birliğinin kurucu değerlerinin her birinin Avrupa Birliği alanında uzman hocalarımız tarafından değerlendirilmesi öngörülmüştür.
Avrupa Birliğini diğer uluslararası örgütlerden ayıran temel özelliklerden bir tanesi insan onuru, eşitlik, demokrasi, özgürlük, insan hakları ve hukukun üstünlüğü ilkelerini kurucu değer kabul ederek kendine özgü bir hukuk sistemine sahip olmasıdır. Öyle ki söz konusu değerler aday ülke olmanın ön koşulu olmakla beraber Birliğe üye olduktan sonra dahi Birliğin devamı için gözetilmesi gereken ilkelerdir. Nitekim Macaristan ve Polonya'da aşırı sağ hükümetlerin başa gelmesiyle yaşanmakta olan hukukun üstünlüğü krizi Birliğin işleyişinin ve Birliğin geleceğinin garantisi olarak hukukun üstünlüğünün önemini gözler önüne sermiştir.
Bu kapsamda başta Avrupa Birliğinin geleceği olmak üzere, aday ülke olarak en çok eleştiri alınan konu başlıklarından biri olan değerler konusu Türkiye için de ayrı bir önemi haizdir. Son yıllarda Birlik içerisinde yaşanılan krizler kurucu değerlerin korunması adına yeni bir takım mekanizmaların da gündeme gelmesine neden olduğu gibi aday ülkeler açısından da bu konuda yeni düzenlemeler yapılması ve koşulların katılaştırılmasını beklemek olası görünmektedir.
Avrupa Birliği konusunda güncel tartışmaları takip etmenin yanı sıra Türkçe literatüre de katkı sunma amacı ile hazırlanan bu kitap, AB hukuku alanında çalışmalar yürüten değerli hocalarımız tarafından kaleme alınan Birliğin kurucu değerlerinin ayrı ayrı ele alındığı birbirinden bağımsız makalelerden oluşmakta olup, her bir çalışma genel olarak Birlik için bu değerlerin neden önemli olduğu, neyi ifade ettiği ve ihlalleri halinde ne şekilde koruma sağlandığı/sağlanması gerektiğine yer vermektedir. İlgili Divan içtihadının da yer aldığı kitapta, konu sadece üye ülkeler açısından değil aday ülkeler açısından da değerlendirilmekte olup, gerek aday gerek üye ülkelere yönelik mevcut yaptırımlar ve ileriye dönük ne gibi değişiklikler öngörüldüğü de ele alınan konu başlıklarından bir diğeridir.
Söz konusu çalışmada, başta aday ülke olan Türkiye’nin yanı sıra kurucu değerlerin Avrupa Birliği, üye ülkeler ve aday ülkeler açısından anlamı, önemi ve hukuki/siyasi koruması detaylı olarak incelenmekte ve bu kitap, başta lisans ve lisansüstü öğrenciler olmak üzere konuya ilgi duyan herkese ulaşması amacıyla hazırlanmıştır.
